بازسازی ساختمان از چندین جهت مهم است. ایران یک کشور زلزله‌خیز است و بسیاری از ساختمان‌های قدیمی، مقاومت لازم را در برابر زلزله ندارند. بازسازی باعث افزایش استحکام و ایمنی ساختمان‌ها در برابر زلزله و سایر بلایای طبیعی می‌شود. اکثر ساختمان‌های قدیمی بی‌کیفیت و فاقد عایق هستند و مصرف انرژی بالایی دارند. بازسازی می‌تواند باعث بهبود عایق‌بندی و افزایش بهره‌وری انرژی ساختمان‌ها شود. به علاوه به بهبود شرایط زیستی، افزایش نور و تهویه طبیعی در ساختمان‌ها منجر می شود و کیفیت زندگی را برای ساکنان افزایش می دهد. در نهایت هم بازسازی ساختمان های قدیمی و تاریخی می‌تواند در حفظ و احیای میراث کشور نقش داشته باشد.
مسائل قانونی پیمانکاران در بازسازی ساختمان
در ایران، پیمانکاران بازسازی ساختمان با چندین مسئله قانونی مواجه هستند. آنها باید مجوزهای لازم از مراجع دولتی را برای انجام پروژه بازسازی دریافت کنند که غالبا شامل پروانه ساخت، پایان‌کار و … است و باید طبق قوانین و مقررات شهرسازی و ساختمان اخذ شوند. به علاوه پیمانکاران باید قوانین و مقررات کار و تأمین اجتماعی را رعایت کرده و کارگران خود را تحت پوشش بیمه قرار دهند. در صورت بازسازی ساختمان‌های تاریخی و میراث فرهنگی، پیمانکاران می بایست مقررات و دستورالعمل‌های حفاظت از میراث فرهنگی را رعایت کنند. عدم توجه به مسائل قانونی می‌تواند پیمانکاران را با جریمه‌ها و مشکلات حقوقی روبرو سازد.
روش های بازسازی ساختمان:
بازسازی ساختمان با استفاده از چندین روش انجام می‌شود. در ادامه مهمترین روش‌های بازسازی ساختمان که توسط گروه ساخت و ساز امین امیری انجام می شوند؛ را آورده ایم.
بازسازی کلی
در این روش، ساختمان به طور کامل تخریب و دوباره ساخته می‌شود. بازسازی کلی ساختمان یکی از رایج‌ترین روش‌های بازسازی در ایران است. در بازسازی کلی، ابتدا ساختمان مورد نظر به طور کامل تخریب می‌شود و آوارها تخلیه می‌گردند. سپس زمین آماده‌سازی و گودبرداری انجام می‌شود. در ادامه، فونداسیون جدید ساخته شده و اسکلت اصلی ساختمان بر روی آن بنا می‌گردد. کلیه سیستم‌های تاسیساتی مانند برق، آب، گاز و سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی نوسازی و نصب شده و نمای خارجی، معماری داخلی و تمام بخش‌های دیگر ساختمان نیز به صورت کامل بازسازی می‌شوند. در پایان نیز کارهای محوطه‌سازی و فضاسازی اطراف ساختمان انجام می‌گیرد. بازسازی کلی ساختمان، به دلیل تخریب و ساخت مجدد کامل ساختمان، زمان‌بر و پرهزینه است.
بازسازی جزئی ساختمان
در این روش از بازسازی ساختمان، فقط بخش‌هایی از ساختمان که آسیب دیده‌اند، مانند سقف، نما یا طبقات، بازسازی می‌شوند. در بازسازی جزئی، ابتدا آسیب‌های موجود در ساختمان شناسایی و ارزیابی می‌شوند. سپس، بخش‌های آسیب‌دیده مانند سقف، نما، طبقات یا سایر اجزای ساختمان مورد بازسازی قرار می‌گیرند. پیمانکار تلاش می کند تا با حداقل تغییرات در ساختار کلی ساختمان، بخش‌های آسیب‌دیده را مرمت و بازسازی کند. بازسازی جزئی مزیت‌هایی مانند حفظ اصالت و ویژگی‌های معماری ساختمان، کاهش هزینه و زمان بازسازی را به همراه دارد. ولی در مواردی که آسیب‌ها گسترده باشند، این روش ممکن است کافی نبوده و بازسازی کلی ضروری باشد.
بازسازی سازه
در تکنیک بازسازی سازه، فقط عناصر سازه‌ای ساختمان مانند سیستم ستون‌ها و تیرها بازسازی می‌شوند و سایر بخش‌ها دست نخورده باقی می‌مانند. این روش متمرکز بر تقویت و بهبود سیستم‌های ساختاری و نگهدارنده ساختمان است. روش کار به این صورت است که در ابتدا کارشناسان ساختمان، آسیب‌های احتمالی و نقاط ضعف سازه موجود را شناسایی می‌کنند. سپس، طرح بازسازی سازه ساختمان تهیه می‌شود که شامل تقویت ستون‌ها، تیرها، پی‌ها و سایر اجزای سازه‌ای است. این بازسازی معمولاً با استفاده از مصالح و فناوری‌های نوین انجام می‌شود تا استحکام و پایداری سازه ارتقا یابد. در این روش، سایر بخش‌های ساختمان مانند نمای خارجی، تاسیسات و چیدمان داخلی تغییر نمی‌کنند و همان‌گونه که هستند، باقی می‌مانند.
بازسازی تاسیسات
گاهی لازم است تا تاسیسات ساختمان مانند سیستم های برق، آب و گاز بازسازی شوند. در بازسازی تاسیسات ساختمان، تمرکز بر روی نوسازی و بهبود سیستم‌های تاسیساتی موجود در ساختمان است. این روش بدون اینکه تغییری در ساختار اصلی و ظاهر بصری ساختمان ایجاد کند، به روز رسانی و بهبود زیرساخت‌های فنی ساختمان را هدف قرار می‌دهد. ابتدا کارشناسان تاسیسات ساختمان، وضعیت موجود سیستم‌های برق، آب، گاز و تهویه مطبوع را بررسی و ارزیابی می‌کنند. در ادامه، بر اساس نیازهای روز و استانداردهای ساخت و ساز، طرح بازسازی و نوسازی این سیستم‌ها تهیه می‌شود. هدف این روش از بازسازی ساختمان آن است که ساختمان بدون اینکه تغییری در ظاهر و سایر بخش‌های آن ایجاد شود؛ از لحاظ زیرساخت‌های فنی، به روز و کارآمد شود.
بازسازی نمای ساختمان
در این روش از بازسازی ساختمان، فقط نمای ساختمان و عناصر بیرونی آن بازسازی می‌شوند. در بازسازی نمای ساختمان، توجه اصلی به نمای خارجی و عناصر بیرونی ساختمان معطوف می‌شود. در ابتدا کارشناسان وضعیت موجود نمای ساختمان را بررسی می‌کنند و آسیب‌های احتمالی را شناسایی می‌نمایند. سپس بر اساس طرح و ویژگی‌های معماری ساختمان، یک طرح بازسازی نمایی تهیه می کنند؛ طرحی که شامل مواردی مانند تعمیر و بازسازی نماهای خارجی، پنجره‌ها، درها، بالکن‌ها و سایر اجزای ظاهری ساختمان است. در بازسازی نمای ساختمان، تلاش بر این است که بدون دخل و تصرف در ساختار اصلی و طراحی داخلی ساختمان، فقط نمای بیرونی آن را بهبود و نوسازی کرد.
بازسازی ساختمان با حفظ اصالت
آخرین روش بازسازی ساختمان، بازسازی با حفظ اصالت است که در آن تلاش می‌شود تا در حین بازسازی، اصالت و ویژگی‌های معماری قدیمی ساختمان حفظ شود. در این روش از بازسازی ساختمان، تلاش می‌شود تا در حین بازسازی، اصالت و هویت تاریخی ساختمان از بین نرود. ابتدا کارشناسان معماری و میراث فرهنگی، ویژگی‌های اصلی و ارزشمند ساختمان را شناسایی می‌کنند. سپس، طرح بازسازی به گونه‌ای تهیه می‌شود که ضمن بهبود کارکردها و استحکام ساختمان و طراحی اصلی آن نیز حفظ شود. در این راستا، از مصالح و فناوری‌های نوین در کنار روش‌های سنتی استفاده می‌شود تا هم ایمنی و استحکام ساختمان افزایش یابد و هم اصالت معماری آن حفظ گردد. بازسازی نماها، بازگرداندن عناصر تزئینی اصیل و حفظ طرح‌های معماری قدیمی از جمله اقداماتی است که در این روش صورت می‌گیرد.
انتخاب کدام روش بازسازی ساختمان؟
بودجه مورد نیاز برای بازسازی ساختمان به عوامل مختلفی بستگی دارد. این بودجه شامل اندازه و قدمت ساختمان، میزان آسیب‌دیدگی، نوع مصالح مورد استفاده، پیچیدگی طراحی و اجرا و موقعیت جغرافیایی است. توجه کنید که انتخاب هر کدام از روش‌های بازسازی ساختمان نیز بستگی به شرایط و ویژگی‌های ساختمان مورد نظر دارد که با کمک از گروه ساخت و ساز امین امیری میتوانید بهترین روش را برگزینید.
