استیبل کوین‌ها یکی از ارکان حیاتی دنیای رمزارزها هستند. آن‌ها با هدف ارائه‌ی یک دارایی دیجیتال با ارزش ثابت، نقش پلی میان ارزهای سنتی و دارایی‌های دیجیتال را بازی می‌کنند. در این میان، سه استیبل کوین بزرگ و مطرح یعنی USDT (تتر)، USDC (یو‌اس‌دی کوین) و DAI (که اکنون USDS نامیده می‌شود)، بیشترین سهم بازار و توجه کاربران را به خود اختصاص داده‌اند.
صدور و پشتیبانی بلاک چینی
تتر (USDT) در ابتدا روی لایه Omni شبکه بیت کوین فعالیت می‌کرد. اما، بعدها خرید و فروش تتر به بلاک چین‌های متعددی گسترش پیدا کرد؛ از جمله اتریوم (ERC-20)، ترون (TRC-20)، بایننس اسمارت چین (BEP-20)، سولانا و دیگر شبکه‌ها. این تنوع، دسترسی و استفاده از USDT را برای کاربران مختلف ساده‌تر کرده است.
USDC نیز فعالیت خود را روی اتریوم آغاز کرد. اما، امروزه در بیش از ۱۶ بلاک چین مختلف از جمله Polygon، Avalanche و Solana نیز در دسترس است. همین امر باعث شده تا قابلیت همکاری این استیبل کوین در اکوسیستم‌های مختلف بیشتر باشد.
در سوی دیگر، USDS (DAI سابق) عمدتا بر پایه اتریوم و در قالب توکن ERC-20 فعالیت دارد. این رمزارز به‌طور ویژه در فضای DeFi (مالی غیرمتمرکز) ادغام شده و نقش مهمی در اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز دارد.
پشتیبانی ذخایر و شفافیت
یکی از مهم‌ترین عوامل در تعیین میزان اعتمادپذیری یک استیبل کوین، پشتوانه آن است.
- USDT ادعا می‌کند که به طور کامل توسط ذخایر مالی مانند اوراق خزانه‌داری ایالات متحده پشتیبانی می‌شود. طبق گزارش‌ها، بیش از ۵۸٪ از ذخایر تتر در خزانه‌داری ایالات متحده نگهداری می‌شود. اما، نبود شفافیت کامل و گزارش‌های گذشته، نگرانی‌هایی در این رابطه ایجاد کرده است.
- در سوی مقابل، USDC با ارائه‌ی گزارش‌های حسابرسی‌شده و شفاف، ساختاری اطمینان‌بخش‌تر دارد. ۷۵.۶٪ از ذخایر آن در خزانه‌داری آمریکا و ۲۴.۴٪ در حساب‌های نقدی مؤسسات مالی معتبر نگهداری می‌شود. همین شفافیت سبب شده است تا USDC بیشتر مورد توجه سرمایه‌گذاران نهادی قرار بگیرد.
- USDS مدل وثیقه‌گذاری بیش از حد را مورد استفاده قرار می‌دهد. کاربران برای تولید توکن، رمزارزهایی مانند اتر را در قراردادهای هوشمند قفل می‌کنند.
حجم معاملات روزانه
بر اساس داده‌های CoinMarketCap، USDT با حجم معاملات روزانه حدود ۱۰۲ میلیارد دلار، فاصله زیادی با سایر استیبل کوین‌ها دارد. این حجم بالا، تتر را به اولین انتخاب بسیاری از معامله‌گران تبدیل کرده است.
USDC با حجم معاملاتی در حدود ۹ میلیارد دلار، در جایگاه دوم قرار دارد و بیشتر برای مواردی با رویکرد سازمانی یا سرمایه‌گذاری بلندمدت استفاده می‌شود.
USDS با حجم حدود ۲۰۰ هزار دلار، بیشتر در اکوسیستم DeFi کاربرد دارد و اگرچه دارای حجم معاملاتی پایینی است، اما از لحاظ کاربرد در پلتفرم‌های غیرمتمرکز جایگاه ویژه‌ای دارد.
حاکمیت و کنترل
یکی از تفاوت‌های مهم بین این استیبل کوین‌ها، مدل حکمرانی آن‌هاست.
- USDT کاملا متمرکز و تحت مدیریت Tether Limited است. همه تصمیمات مرتبط با صدور، بازخرید و ذخایر توسط این شرکت اتخاذ می‌شود.
- USDC نیز متمرکز است، اما توسط Circle مدیریت می‌شود. پس از انحلال کنسرسیوم Centre در سال ۲۰۲۳، Circle مستقیماً مسئول این استیبل کوین شد و همکاری آن با Coinbase اعتبار بیشتری به USDC بخشیده است.
- در مقابل، USDS توسط جامعه MakerDAO به صورت غیرمتمرکز اداره می‌شود. دارندگان توکن MKR می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های کلیدی، مانند انتخاب نوع وثیقه یا تغییر نرخ بهره، شرکت کنند. این مدل حاکمیتی، USDS را برای کاربران طرفدار تمرکززدایی، جذاب می‌کند.
ارزش بازار (مارکت کپ)
تا فوریه ۲۰۲۵، USDT با ارزش بازار ۱۴۲ میلیارد دلار، برترین استیبل کوین دنیا محسوب می‌شود. حجم بالای نقدینگی و دسترسی گسترده، تتر را به انتخاب اول معامله‌گران تبدیل کرده است.
USDC با ارزش بازار ۵۶ میلیارد دلار، جایگاه دوم را دارد و گزینه محبوب سرمایه‌گذاران نهادی و کسانی است که امنیت و شفافیت برایشان اهمیت بیشتری دارد.
USDS با وجود ارزش بازار حدود ۵ میلیارد دلار، در اکوسیستم DeFi نقشی کلیدی دارد. ویژگی غیرمتمرکز بودن و سازگاری کامل با برنامه‌های غیرمتمرکز، آن را برای کاربران خاصی جذاب کرده است.
جمع بندی
در مجموع، هر سه استیبل کوین USDT، USDC و USDS نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارند. تتر (USDT) با نقدینگی بالا پیشتاز بازار است، USDC با شفافیت و انطباق، انتخابی مناسب برای سرمایه‌گذاران نهادی است و USDS با ساختار غیرمتمرکز و شفاف، در فضای دیفای محبوبیت دارد. انتخاب بین آن‌ها بستگی به نیاز کاربر به نقدشوندگی، شفافیت یا کنترل غیرمتمرکز دارد.
