بررسی عوارض و مضرات زعفران ( + نکات مصرف )

زعفران، معروف به طلای سرخ، نه تنها در آشپزی بلکه در پزشکی سنتی نیز جایگاه ویژه ای دارد. عطر، طعم و رنگ زعفران چنان تاثیرگذار است که به مواد غذایی روح تازه ای می بخشد. با این حال، معجزات این ادویه ممکن است با عوارض جانبی ناشی از مصرف زیاد آن همراه شود. آگاهی از مضرات زعفران به ویژه برای افرادی که به طور مکرر از این ادویه استفاده می کنند، ضروری است.

در این مقاله ترکیبات شیمیایی زعفران، عوارض ناشی از مصرف زیاد و توصیه هایی برای استفاده صحیح را توضیح داده ایم.

ترکیبات شیمیایی زعفران

زعفران حاوی ترکیبات ارزشمندی مانند کروسین، پیکروکروسین و سافرانال است. کروسین، مسئول رنگ زرد زعفران، با خواص آنتی اکسیدانی خود شناخته می شود. پیکروکروسین طعم تلخ و سافرانال عطر منحصر به فرد این ادویه را ایجاد می کند. اگرچه این ترکیبات در مقادیر مناسب برای سلامتی مفیدند؛ اما می توانند مشکلاتی نیز ایجاد کنند.

عوارض و مضرات زعفران

در هنگام خرید زعفران بسیاری تنها به مزایای آن توجه می کنند؛ در صورتیکه مصرف زعفران می تواند عوارضی نیز داشته باشد. در زیر به این عوارض اشاره کرده ایم:

مسمومیت زعفران

مصرف مقادیر زیاد زعفران، به ویژه در محدوده بیش از 5 گرم، ممکن است منجر به مسمومیت شود. در این شرایط، علامت های زیر بروز می کنند:

• تهوع و استفراغ
• اسهال شدید
• دردهای شکمی
• سرگیجه
• خونریزی بینی
• زردی پوست و چشم
• ناهنجاری های شدید مانند تشنج

در صورت مشاهده هر یک از این علامت ها بعد از مصرف زعفران، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.

اختلالات گوارشی

میزان بالا زعفران می تواند به اختلالات گوارشی منجر شود. عوارضی مانند اسهال، دل درد و سوزش معده از جمله مشکلات ناشی از مصرف زیاد این ادویه هستند. البته این عوارض معمولا موقتی بوده و با قطع مصرف قابل درمان هستند. در صورتیکه علائم طولانی مدت شوند، مشاوره با پزشک الزامی است.

تاثیر زعفران بر سیستم عصبی

به هنگام مصرف دوز بالا، زعفران ممکن است بر سیستم عصبی تاثیر منفی بگذارد، که از جمله عوارض آن شامل بی قراری، سردرد، اختلالات خواب و لرزش است. افراد با سیستم عصبی حساس باید در مصرف زعفران احتیاط بیشتری نمایند.

آلرژی و حساسیت

برای برخی از افراد، زعفران می تواند عاملی برای بروز آلرژی باشد. علائم حساسیت شامل خارش، قرمزی پوست و تورم است. در موارد شدید، واکنش های تنفسی و آنافیلاکسی نیز ممکن است روی دهند. افرادی با حساسیت به زعفران باید از مصرف آن پرهیز کرده و در صورت مشاهده علائم، به پزشک مراجعه کنند.

تداخل با داروها

زعفران در مواردی ممکن است با داروها تداخل کند. برای مثال، استفاده از زعفران در کنار داروهای ضدانعقاد خون می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. افرادی که داروهای ضدافسردگی مصرف می کنند باید با احتیاط زعفران را در رژیم غذایی خود گنجانده و در صورت وجود هرگونه شک، به پزشک مراجعه کنند.

مصرف زعفران در دوران بارداری

زنان باردار باید در مصرف زعفران بسیار محتاط باشند. تحقیقات نشان می دهند که مقادیر زیاد زعفران می توانند منجر به انقباضات رحمی و خطر سقط جنین، به ویژه در سه ماهه اول بارداری، شوند. لذا ضروری است که مصرف بالای زعفران در این دوران به طور جدی محدود گردد.

میزان مجاز مصرف زعفران

به نقل از فروشگاه زعفران مقیم زاده مصرف روزانه 10 تا 15 رشته زعفران، معادل 30 تا 50 میلی گرم، برای بزرگسالان سالم مناسب و بی خطر در نظر گرفته می شود. این مقدار می تواند خواص درمانی زعفران را تامین کند بدون آن که عوارض جانبی ایجاد نماید. البته این میزان متناسب با شرایط فردی و نوع مصرف ممکن است متغیر باشد.

گروه های در خطر

زعفران علی رغم خواص مثبت خود برای برخی افراد مناسب نیست. افراد زیر بهتر است از مصرف آن پرهیز کنند:

• زنان باردار:به خطر سقط جنین توجه کنید.
• کسانی مبتلا به بیماری های قلبی:زعفران ممکن است فشار خون را کاهش دهد.
• افراد دارای اختلالات خونی:افزایش خونریزی مورد نگرانی است.
• مبتلایان به بیماری های کلیوی:ممکن است میزان پتاسیم خون را افزایش دهد.
• افراد تحت عمل جراحی:به دلیل خطر خونریزی که ممکن است به وجود آید.
• افراد دارای حساسیت:واکنش های آلرژیک در این افراد رایج است.
• کودکان:مصرف زعفران برای کودکان زیر دو سال توصیه نمی شود.
• افرادی با مزاج گرم:ممکن است باعث تشدید علائم گرمی بدن گردد.

سخن پایانی

زعفران با خواص معجزه آسا خود، در صورت مصرف مناسب یک منبع بسیار مفید برای سلامتی است. درک عوارض احتمالی و توجه به دستورالعمل های مصرف، به حفظ سلامتی و پیشگیری از عوارض جانبی کمک می کند. آگاهی از میزان مجاز مصرف و مشاوره با پزشک در صورت وجود بیماری های خاص، به افراد این امکان را می دهد که از خواص زعفران بدون خطرات جانبی بهره مند شوند. همچنین، خرید زعفران مرغوب و اصل و رعایت حد مجاز مصرفی، از جمله نکات مهم در استفاده از این ادویه گرانبها به شمار می رود.