ساخت «کلیه جهانی» سازگار با هر گروه خونی

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، تیمی از پژوهشگران دانشگاه بریتیشکلمبیا در کانادا و چند مرکز تحقیقاتی در چین توانستهاند با استفاده از آنزیمهای ویژه، کلیهای با قابلیت پذیرش جهانی بسازند. این اندام که در بدن یک فرد مرگ مغزی آزمایش شد، چند روز بدون رد ایمنی فعالیت کرد و برای نخستینبار نشان داد که تبدیل گروه خونی در کلیه میتواند در مدل انسانی نیز مؤثر باشد.
استفن ویترز، بیوشیمیدان و سرپرست این مطالعه میگوید:«برای اولینبار شاهد عملکرد این فرایند در مدل انسانی بودیم. این دستاورد دیدگاهی بیسابقه برای بهبود نتایج بلندمدت پیوند اعضا در اختیار ما قرار میدهد.»
در شرایط معمول، بیماران با گروه خونی O فقط میتوانند از اهداکنندگان همگروه کلیه دریافت کنند؛ در حالی که کلیههای O قابلیت استفاده برای سایر گروههای خونی را هم دارند و همین مسئله باعث کمبود شدید این اندامها در فهرست انتظار شده است.
پژوهشگران در این مطالعه کلیهای با گروه خونی A را به کمک آنزیمهای خاص به نوع O تبدیل کردند. این آنزیمها همانند «قیچی مولکولی»، زنجیرههای قندی سطح سلولها را که مشخصه گروه خونی A است، میبرند و در نتیجه کلیه به حالت بیطرف (مشابه گروه O) درمیآید.
ویترز در توصیف این فرایند میگوید:«مثل این است که رنگ قرمز ماشین را پاک کنیم و لایه خنثی زیر آن را آشکار کنیم. در این حالت سیستم ایمنی دیگر اندام را بیگانه نمیبیند.»
با وجود این، چالشهای قابل توجهی برای آزمایش در بیماران زنده باقی مانده است. کلیه پیوندشده در روز سوم نشانههایی از بازگشت گروه خونی A را نشان داد که منجر به واکنش ایمنی شد، اما شدت آن بسیار کمتر از حالت معمول بود.
در حال حاضر تنها در آمریکا روزانه حدود ۱۱ نفر در انتظار پیوند کلیه جان خود را از دست میدهند و بیشتر آنها گروه خونی O دارند.
به باور پژوهشگران، تولید «کلیه جهانی» میتواند افق تازهای برای کاهش این آمار و دگرگونی در نظام پیوند اعضا بگشاید.
ویترز در پایان میگوید:«این همان لحظهای است که سالها تحقیق پایه به درمان واقعی بیماران متصل میشود؛ دیدن تأثیر واقعی پژوهش، انگیزه ادامه مسیر ماست.»
منبع: Nature Biomedical Engineering
۲۲۷۲۲۷